Από τους ΧΑΔΑ, στους ΧΥΤΑ και τους
ΧΥΤΥ και τι σημαίνουν:
Πολλές φορές ακούμε τους όρους ΧΑΔΑ, ΧΥΤΑ και ΧΥΤΥ, χωρίς όμως τις περισσότερες φορές να κατανοούμε τι ακριβώς αυτά τα αρχικά σημαίνουν. Επιχειρούμε όσο το δυνατό πιο συνοπτικά να σας ενημερώσουμε για το τι είναι και τι κάνουν οι τρείς αυτοί χώροι υποδοχής απορριμμάτων.
ΧΑΔΑ (Χώροι Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Απορριμμάτων)
Ονομάζονται οι χωματερές, που ο καθένας μπορούσε να πετάξει όλα του τα σκουπίδια και που τις περισσότερες φορές αυτά έπιαναν φωτιά, μολύνοντας με διοξίνες το περιβάλλον. Ακόμα και τα στραγγίσματα των σκουπιδιών μόλυναν τον υδροφόρο ορίζοντα, τις πηγές και τη θάλασσα.
Σήμερα στη χώρα μας ελάχιστοι ΧΑΔΑ λειτουργούν παράνομα ακόμα,
μια και τα πρόστιμα από το νόμο είναι αυστηρά.
Έτσι περάσαμε στο επόμενο βήμα απόθεσης και ταφής απορριμμάτων που είναι οι ΧΥΤΑ.
ΧΥΤΑ (Χώρος Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων)
Αναφερόμαστε σε ένα κατάλληλα διαμορφωμένο χώρο, που εναποθέτουμε αστικά στερεά απόβλητα επί του εδάφους, ώστε να ελαχιστοποιούνται οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις αλλά και οι αρνητικές επιπτώσεις στη δημόσια υγεία.
Ο χώρος του ΧΥΤΑ διαθέτει ειδική μεμβράνη στεγανοποίησης, ώστε τα στραγγίσματα από τα απορρίμματα να μη περνούν στο έδαφος, αλλά να συγκεντρώνονται σε έναν «mini» βιολογικό καθαρισμό για επεξεργασία. Διαθέτει επίσης και συστήματα συλλογής αερίων που παράγονται από τη ζύμωση των απορριμμάτων. Κατά τακτά διαστήματα γίνονται έλεγχοι από εξειδικευμένο προσωπικό των υπόγειων υδάτων, για την περίπτωση που υπάρχουν διαρροές από τη μεμβράνη στεγανοποίησής του.
Κατά την υγειονομική ταφή τα απορρίμματα διαστρώνονται, συμπιέζονται, και στο τέλος της ημέρας σκεπάζονται με αδρανές υλικό, συνήθως χώμα. Έτσι μειώνεται στο ελάχιστο ο κίνδυνος για διασπορά των απορριμμάτων από τον άνεμο, αλλά και οι δυσάρεστες οσμές.
Η λειτουργία ΧΥΤΑ προϋποθέτει την ύπαρξη ανακύκλωσης, μια και τα ανακυκλούμενα υλικά δεν είναι δεκτά στους ΧΥΤΑ.
Ανάλογο της έκτασης του κάθε ΧΥΤΑ είναι και το όριο ζωής του, που κατά μέσο όρο δεν υπερβαίνει τα 15 χρόνια.
Εκτός από τα σοβαρά πλεονεκτήματα, η υγειονομική ταφή εμφανίζει, στην χώρα μας τουλάχιστον, και κάποια σοβαρά μειονεκτήματα.
Το ουσιώδες μειονέκτημα είναι ότι έχει ταυτιστεί στην συνείδηση των δημοτικών αρχών και των πολιτών με την ανεξέλεγκτη διάθεση και για το λόγο αυτό δεν έχει κοινωνική αποδοχή. Ένα επιπλέον αρνητικό είναι η αυξημένη επιμέλεια που απαιτείται στη λειτουργία του ΧΥΤΑ ώστε να αποκλείονται αστοχίες στη διαχείριση των εκπομπών του ΧΥΤΑ, δηλαδή του βιοαερίου και των στραγγισμάτων.
Το επόμενο βήμα στη διαχείριση των απορριμμάτων είναι οι ΧΥΤΥ.
Ο ΧΥΤΥ (Χώρος Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων.
Δεν είναι μια νέου τύπου χωματερή όπως λανθασμένα έχουν στο μυαλό τους πολλοί άνθρωποι. Με τον όρο ΧΥΤΥ εννοούμε μια μέθοδο ελεγχόμενης και οργανωμένης διάθεσης των απορριμμάτων στο έδαφος, κάτω από συγκεκριμένες προδιαγραφές.
Το πιο σημαντικό στοιχείο είναι ότι στο ΧΥΤΥ δεν αποθέτουμε όλα τα απορρίμματα.
Πριν να φθάσουν τα απορρίμματα εκεί υπάρχει συστηματική ανακύκλωση στην οποία οδηγούνται, χαρτί, αλουμίνιο, πλαστικό, λευκοσίδηρος, σίδηρος, ύφασμα, γυαλί, ξύλο και ότι άλλο υλικό μπορεί να ανακυκλωθεί και να επαναχρησιμοποιηθεί.
Αποτέλεσμα όλης αυτής της διαδικασίας είναι να καταλήγουν στον ΧΥΤΥ πρακτικά μόνο υπολείμματα τροφών κατά κύριο λόγο.
Συνέπεια η μεγαλύτερη διάρκεια ζωής του ΧΥΤΥ σε σχέση με έναν ΧΥΤΑ.
Ένας ΧΥΤΥ είναι και αυτός επιστρωμένος με κατάλληλο υλικό (μεμβράνη), που αποτρέπει τη διαρροή των υγρών που παράγουν τα απόβλητα όταν αποσυντίθενται, στα υπόγεια νερά και το έδαφος.
Σε κάθε περίπτωση, η διαχείριση των απορριμμάτων αποτελεί ένα τεράστιο πρόβλημα για τις σύγχρονες καταναλωτικές κοινωνίες.
Ένα πρόβλημα του πολιτισμού που απαιτεί σχεδιασμό, γνώσεις και προ πάντων ευαισθησίες για το περιβάλλον.
ΠΗΓΗ: ΕΔΩ
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Όπως ίσως γνωρίζεται η Πάρος από το 2008 που ξεκίνησε να λειτουργεί διαθέτει ΧΥΤΑ και σύμφωνα με το νομικό πλαίσιο, αυτός θα πρέπει να αντικατασταθεί σε περίπου 20 κατά μέσο όρο χρόνια από τότε. Αυτό θα εξαρτηθεί και από το αποτέλεσμα των ελέγχων που θα γίνουν. Θα χρειαστούμε λοιπόν και πάλι ένα πολύ μεγάλο κονδύλι τότε για τη κατασκευή ενός καινούργιου ΧΥΤΥ πλέον.
Η ανακύκλωση λοιπόν αποτελεί μονόδρομο ακόμα κι αν κάποιος μπορεί να υποψιάζεται ότι δεν καταλήγει πάντοτε εκεί που πρέπει. Η ανακύκλωση αποτελεί μονόδρομο, όχι μόνο για την ίδια την ανακύκλωση των διαφόρων υλικών αλλά και κυρίως γιατί η εποχή της ανεξέλεγκτης εναπόθεσης των απορριμμάτων στην γη μας, μέσα σε ΧΑΔΑ έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί και άρα, όσο μικρότερο και ποιο εύκολα διασπώμενο όγκο απορριμμάτων θα εναποθέσουμε στον ΧΥΤΑ τόσο μεγαλύτερη διάρκεια ζωής θα του δώσουμε.
Όσο για το επόμενο βήμα μας το οποίο αναγκαστικά θα είναι ο ΧΥΤΥ, τότε θα πρέπει ήδη να έχουμε οργανωθεί και εκπαιδευτεί αναλόγως έτσι ώστε πλέον στον ΧΥΤΥ να καταλήγουν μόνο τα μη ανακυκλώσιμα απορρίμματα δηλαδή τα υπολείμματα.