Τελικά, αυτή είναι η μοίρα της αριστεράς. Ο χαρτοπόλεμος των ιδεών και των σκέψεων. Αυτή φαίνεται να είναι τελικά και η ευθύνη της. Μία ευθύνη η οποία «δομείται» μέσα σε ένα πολιτικό σύστημα στερημένο από αξίες, το οποίο χαρακτηρίζεται από το έλλειμμα εκείνης της ηθικής που μίνιμουμ σέβεται τις όποιες διαφορετικότητες και μάξιμουμ τις διαχειρίζεται. Το θέμα που μπαίνει εδώ είναι τι κάνει η αριστερά απέναντι σ’ αυτή την έλλειψη. Συμπαρασύρεται από την στέρηση των αξιών ή δομεί τις προϋποθέσεις, για να καλύψει το έλλειμμα ηθικής; Και αν, τελικά, αποδεχθούμε ως Έργο της αριστεράς τη δομή των προϋποθέσεων για τη δημιουργία των αξιών που έχει ανάγκη η βάση, για να διαβεί στην ιστορική συνέχεια της ανθρωπότητας με οδηγό την ιδεολογική ηθική της ισότητας και της κατάργησης της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο, τι έκανε η αριστερά τα τελευταία 40 χρόνια για να υπηρετήσει αυτή την αρχή;
Νομίζω ότι όλοι έχουμε αντιληφθεί πια ότι η κοινωνία, όπως άλλωστε και η αριστερά, δεν είναι αφηρημένες έννοιες. Είναι ανθρώπινα σύνολα με ιστορική δυναμική και αποτελούνται από εμάς. Τι έχουμε να πούμε, λοιπόν, για τους περιβόητους ιδεολόγους αριστερούς με τις δεξιές τσέπες; Σε ποια κατηγορία κατατάσσουμε τους αριστερούς εργοδότες που έχουν στη δούλεψή τους ανασφάλιστους εργαζόμενους; Γιατί οι αριστεροί φοροφυγάδες είναι περισσότερο δικαιολογημένοι από τους αντίστοιχους νεοφιλελεύθερους φοροφυγάδες; Πόσο ηθικό είναι, όταν ένας αριστερός δημόσιος υπάλληλος απαιτεί μίζα, για να εργαστεί στοιχειωδώς; Πόσο ηθικό είναι ένας αριστερός εκπαιδευτικός από την έδρα του δημοσίου να παραδίδει ιδιαίτερα μαθήματα και μάλιστα σε μαθητές της τάξης του; Πώς μπορεί αυτός ο εκπαιδευτικός να διατηρήσει μέσα του την ισορροπία ανάμεσα στην ιδεολογική ηθική της ισότητας που πρεσβεύει και της ανισότητας που δημιουργεί στην πράξη η επιλογή του και βιώνει η υπόλοιπη κοινωνία; Τι διαφορά έχει αυτό από το φακελάκι που μπαίνει στην τσέπη του αριστερού ιατρού που πουλάει υγεία στον ασθενή; Πόσο συνάδει με την αριστερή ιδεολογία της απαίτησης για δωρεάν παροχή δημόσιας παιδείας το ιδιωτικό φροντιστήριο της παραπαιδείας; Πόσο αριστερός μπορεί να είναι αυτός που θεωρεί μια τοπική οργάνωση πχ σπίτι του; Πόσο αριστερός είναι αυτός που περιμένει εντολές απ’ τα πάνω, για να μιλήσει; Πόσο αριστερός μπορεί να είναι ένας συνδικαλιστής ο οποίος υπηρετεί στενά συντεχνιακά συμφέροντα κόντρα, ενδεχομένως στην υπόλοιπη κοινωνία; Πόσο αριστερό είναι ένα κόμμα και μάλιστα σκληροπυρηνικό, όταν κλείνει τον ραδιοτηλεοπτικό σταθμό του στο όνομα του καπιταλισμού; Πόσο αριστερή επιλογή είναι η υιοθέτηση της λογικής των μνημονίων, όσο καλύτερα ή χειρότερα μπορούν μεταξύ τους να χαρακτηριστούν; Τα παραπάνω παραδείγματα χαρακτηρίζουν την πορεία της αριστεράς τα τελευταία 40 χρόνια. Μαρτυρούν και καταδεικνύουν με αμείλικτο τρόπο τη συμπεριφορά της μέσα στην κοινωνία και αποδεικνύουν επί της ουσίας την ευθύνη της απέναντι στους πολίτες που δεν την εμπιστεύονται.
Δυστυχώς, η θεωρία από την πράξη απέχει παρασάγγας και αυτή η αντίφαση δεν μπορεί να δικαιολογηθεί από μια κοινωνία βαθιά συντηρητική, η οποία αναγνωρίζει ελαφρυντικά μόνο στον νεοφιλελεύθερο εαυτό της, υποστηρίζοντας με ευκολία ότι όλοι είναι ίδιοι. Έτσι η αριστερά απ’ το πουθενά φορτώνεται με πολιτικές ευθύνες διακυβέρνησης τις οποίες ποτέ δεν είχε, δίνοντας το άλλοθι στους νεοφιλελεύθερους ψηφοφόρους να επιλέγουν, μια ζωή, μια απ’ τα ίδια.
Αυτό δυστυχώς έρχεται να το υποστηρίξει με εκκωφαντικό τρόπο η πολιτική επιλογή του σύριζα που αφορά στην υπερψήφιση του 3ου μνημονίου. Το επιχείρημα του ότι δεν μπορούσαμε να κάνουμε αλλιώς είναι επίπλαστο, αφού θα μπορούσε κάλλιστα ο δημοκρατικός αριστερός πρωθυπουργός μας να επιλέξει ένα πιο καθαρό ερώτημα στο δημοψήφισμα που έκανε ή ακόμα καλύτερα να κατεβάσει το νέο μνημόνιο στον κόσμο, για να ψηφίσει αν το ήθελε ή όχι.
Αυτό που αναδύεται από όλα τα παραπάνω είναι ότι η αριστερά σήμερα είναι εγκλωβισμένη μέσα στον καπιταλιστικό ιστό που αναπτύσσεται στη χώρα, τουλάχιστον από το 74 και μετά. Η λογική της ανατροπής δίνει τη θέση της στην υπηρεσία του συστήματος, δημιουργώντας σειρά αντιφάσεων στην πράξη. Ο σοσιαλισμός και οι αξίες του χρεοκοπούν, χωρίς καν να εφαρμοστούν. Η αριστερά πεθαίνει στην εκκίνηση. Και είναι τόσο μεγάλη η αμετροέπεια που τη χαρακτηρίζει, ώστε δεν μπορεί να αντιληφθεί το μίνιμουμ της συμφωνίας που χρειαζόμαστε, για να πορευτούμε μακριά από την ρεφορμιστική επιλογή του σύριζα. Δυστυχώς ή ευτυχώς η δημοκρατία στηρίζεται σε πλειοψηφίες. Αυτές καλείται να κατακτήσει η αριστερά με ξεκάθαρο φυσικά λόγο και στόχο που δεν είναι άλλος από την ανατροπή της κατεστημένης τάξης πραγμάτων, η οποία με μαθηματική ακρίβεια οδηγεί στην καταστροφή των πάντων. Πρέπει να παράξει πολιτικό λόγο και μέσα από την αυτοδιαχείριση της κοινωνίας να πλησιάσει τους ανθρώπους με διαφορετικό αξιακό πλαίσιο το οποίο να συνάδει στις ουμανιστικές και οικολογικές αρχές της.
Τέλος, μέχρι η δημοκρατία να βρει τρόπους έκφρασης όλων των διαφορετικοτήτων με τους τρόπους που υπηρετούν την καθαρότητά της, η αριστερά καλείται σε συμφωνία ανατροπής. Αυτή η κατάκτηση θα είναι ένα πρώτο δείγμα ωριμότητας προς την κατεύθυνση της υπερθετικής λειτουργίας της δημοκρατίας με βάση την ελευθερία της βούλησης στο πλαίσιο της αναζήτησης του ορθού. Έτσι το ορθό, για να εκφραστεί, θα έχει ανάγκη μόνο την ελευθερία της σκέψης ως προϊόν ιδεών και καθόλου το κόμμα.
Γιώργος Ανδρεάδης